Uwaga na słoneczne poparzenia oraz przebarwienia skóry!

Data utworzenia: 2018-05-10

Uwaga na słoneczne poparzenia oraz przebarwienia skóry!

Częstym skutkiem przebywania na słońcu są przebarwienia skóry. Są one spowodowane zaburzeniem czynności komórek skóry produkujących jej ciemny pigment – melaninę. Barwnik ten reguluje intensywność zabarwienia skóry i powoduje, że staje się ona ciemniejsza podczas opalania. Dlatego plamy i przebarwienia pojawiają się najczęściej w miejscach szczególnie narażonych na promienie słońca, czyli na twarzy, dłoniach i dekolcie.

Długotrwałe narażenie na promieniowanie słoneczne jest przyczyną poparzeń oraz zmian chorobowych skóry. Stop długim kąpielom słonecznym! Stonujmy filtrami przeciwsłonecznymi brązowy kolor skóry! 

Słońce i przebarwienia skóry

Przebarwienia skóry powodowane są nie tylko bezpośrednio przez promieniowanie ultrafioletowe słońca. Zmiany barwnikowe wywołane bywają nieprawidłowym składem pigmentu melaniny lub hemoglobiny krwi. Moga też powstać pod wpływem tzw. reakcji foto-alergicznej i fitotoksycznej. Reakcje takie powstają na skórze jako odczyn po kontakcie z niektórymi substancjami obecnymi we krwi. Substancje te pod wpływem światła wywołują na skórze wypryski, rumień oraz szpecące zmiany barwnikowe. Dlatego szczególnie latem, kiedy jesteśmy narażeni na wzmożoną ekspozycję fal UV-A i UV-B, musimy uważać, aby nie doprowadzić do trwałych przebarwień na skórze.

Niewinne ostrzeżenie przed słońcem - piegi

Piegi są to małe, niezłośliwe plamy barwnikowe. Pojawiają się intensywnie w miejscach najbardziej narażonych na działanie promieniowania słonecznego. Zwykle występują u osób o skórze wrażliwej na promienie słoneczne. Długotrwałe przebywanie na słońcu sprawia, że piegi ciemnieją i zwiększa się ich liczba. W przeciwieństwie do plam soczewicowatych, charakteryzujących się większym zagęszczeniem melanocytów, niż w skórze zdrowej, nagromadzenie melanocytów w piegach jest mniejsze niż w otaczającej skórze. Piegi nie są dowodem zagrożenia rakiem skóry – niemniej są wskaźnikiem nasłonecznienia skóry. 

Objawy starzenia się skóry pod wpływem słońca

U osób długotrwale narażonych na ekspozycję słoneczną (marynarze, rolnicy, osoby pracujące na otwartej przestrzeni) - objawem silnego i długotrwałego narażenia na promienie UV-A mogą być są: zaskómiki, torbiele i pobruzdowana, żółtawa skóra w okolicy oczu. Taki obraz okolicy oczu stanowi jeden z najpoważniejszych objawów starzenia się skóry pod wpływem słońca. Innym objawem nadmiaru promieniowania słonecznego jest jest plamica naczyniowa. Ten objaw starzenia się skóry pod wpływem słońca występuje na przedramionach osób w zaawansowanym wieku. Przyczyną jest kruchość naczyń włosowatych, wynikającą z degeneracji tkanki łącznej podporowej. Objawy plamicy słonecznej mogą nasilać się w przypadku miejscowego lub układowego stosowania kortykosteroidów. 

Plamy starcze

Na skutek działania słońca u 90% osób starszych powstają tzw. plamy starcze (soczewicowate). Są to nabyte brązowe plamy, często zlokalizowane na twarzy, ramionach i przedramionach. Jest to tzw. niezłośliwy nowotwór skóry – wytwór nacieku komórek wytwarzających ciemny pigment (melanocytów). Niestety występuje również plama soczewicowata złośliwa, inicjująca czerniaka skóry zwana plamą Hutchinsona. Jest ona duża, brązowa i występuje na ogół na policzku. Cechuje się niskim potencjałem złośliwości i może pozostawać niezmienna przez całe dziesięciolecia. 

Rogowacenie starcze

Rogowacenie starcze (słoneczne) to zrogowaciałe, łuszczące się plamy pojawiające się w miejscach narażonych na długotrwałe działanie słońca. Są one kłopotem kosmetycznym, ale co ważniejsze, niewielki odsetek tych zmian przekształca się w raka płaskonabłonkowego skóry.

ALERGIA NA SŁOŃCE 

Reakcje fototoksyczne

Wyróżnia się dwa typy reakcji fototoksycznych: reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne. Polegają one na niekorzystnej reakcji, jaką wywołują niektóre substancje chemiczne, gdy zostaną one poddane promieniowaniu słonecznemu. Do schorzeń skóry, które mogą powstać na skutek promieniowania UV należą również dermatozy. W wyniku nieprawidłowego metabolizmu i pod wpływem promieni słonecznych powstają wywołujące je związki. 

Uwaga na kosmetyki!

Kosmetyki mogą wywoływać fotouczulające i fototoksyczne. Nie stosujmy w lecie na dzień kremów z kwasami owocowymi lub z retinolem, gdyż w połączeniu ze słońcem mogą podrażniać skórę. Diaminofenole obecne w kosmetykach często wywołują reakcje alergiczne, a benzofenon, zawarty w kremach odbijających promienie słoneczne, może prowadzić nawet do rozwoju nowotworów skóry. Ponadto zagrożeniem dla skóry są oraz kosmetyki i perfumy zawierające m.in. olejek bergamotowy, szminki na bazie eozyny, wybielacze optyczne w mydłach i detergentach. Przy wyborze preparatu należy więc brać pod uwagę skład i instrukcję użytku. Najlepsze są kosmetyki bezzapachowe przebadane dermatologicznie. Przed wyjściem na słońce czy do solarium nie można stosować kosmetyków upiększających ani perfum. 

Leki zagrażają przebarwieniami skóry

Leki również mogą wywoływać reakcje fotouczulające i fototoksyczne. Zmiany barwnikowe skóry pod wpływem promieniowania UV mogą powstać pod wpływem sulfonamidów, tetracyklin, cytostatyków, środków przeciwgrzybiczych, przeciwcukrzycowych, leków moczopędnych. Przebarwienia są trudne do usunięcia. Nieco pomaga przemywanie skóry sokiem z cytryny, niekiedy głęboki peeling u kosmetyczki.

Wysoka temperatura i nasłonecznienie skóry uaktywnia wirusa opryszczki

Nadmierna ekspozycja na słońce sprzyja również uaktywnieniem się wirusa opryszczki zwykłej wywołanej wirusem herpes simplex alegicznemu oraz bakteryjnemu i wirusowemu (opryszczkowemu) zapaleniu spojówek. 

Zalecenie ochrony oczu przed słońcem 

Latem należy chronić oczy okularami z filtrami zatrzymującymi szkodliwe promieniowanie ultrafioletowe. Dla kierowców najlepsze będą blue-blockery, ze specjalnymi powłokami rozjaśniającymi pole widzenia, dla wędkarzy – szkła polaryzacyjne, które likwidują odblaski. Osoby z wadą wzroku powinny stosować szkła fotochromowe, albo nosić szkła kontaktowe z filtrem.

UWAGA! ZAGROŻENIE RAKIEM SKÓRY 

Zmiany przedrakowe

Nowotwór skóry, jak i każdy inny nie powstaje od razu – błyskawicznie. Jego inicjację poprzedzają tzw. przedrakowe zmiany skórne. Zwykle mają one swą charakterystyczną barwę, kształt, strukturę i lokalizację. Mogą to być pieprzyki, znamiona barwne, myszki, narośla i zrogowacenie skóry, itp. Dopiero w następstwie ich rozwoju i powstają niebezpieczne dla zdrowia i życia – złośliwe czerniaki skóry i złośliwe nieczerniakowe raki skóry. Zmianom przedrakowym sprzyjają niektóre cechy organizmu, sytuacje życiowe i przyzwyczajenia, do których można zaliczyć: długotrwałe opalanie, oparzenia słoneczne w dzieciństwie, jasna karnacja skóry, narażenie na promieniowanie jonizujące, rodzinne występowanie raka skóry, blizny i zmiany pourazowe skóry (owrzodzenia, oparzenia, przewlekłe przetoki żylne), palenie tytoniu. 

Czerniak złośliwy powstaje ze znamion barwnikowych!

Najpoważniejszym zagrożeniem zdrowia (i życia!) jest nowotwór zwany czerniakiem! Jest wysoce złośliwy i bardzo wcześnie daje przerzuty do ważnych narządów wewnętrznych – wątroby, pluc, i innych. Rozwija się wskutek niekontrolowanego, nieprawidłowego rozrostu zdegenerowanych komórek barwnikowych skóry zwanych melanocytami. 

Jak rozpoznać zagrożenie czerniakiem skóry?

Pierwszym sygnałem ostrzegawczym powinno być zwiększenie się liczby nowych znamion barwnikowych, jak też powiększenie się lub zmiana koloru i kształtu już istniejących. Pamiętajmy, że rak występuje jako plama, grudka lub guzek o nieregularnych kształtach i czerwono-brązowej barwie. Ma asymetryczny kształt i nierówne brzegi. Ulega też nieregularnemu rozrostowi. Charakterystyczna jest niejednolita barwa znamienia, jak tez to, że nie tylko rośnie, ale i może krwawić.

UWAGA! Z PROMIENIOWANIA ULTRAFIOLETOWEGO ORGANIZM NIE MOŻE SIĘ OCZYŚCIĆ, TAK JAK Z CHEMICZNYCH TOKSYN! 

Skutki promieniowania ultrafioletowego kumulują się w organizmie. Dlatego ochrona przed promieniami UV I CZERNIAKIEM SKÓRY jest konieczna od najmłodszych lat i powinna być prowadzona konsekwentnie przez całe życie. Raz w roku należy kontrolować znamiona - zwłaszcza po ukończeniu 50 lat. Konieczne jest badanie oceniające rodzaj i stan znamion. Znamiona budzące wątpliwości należy usuwać. Trzeba też ograniczać opalanie na słońcu i w solarium.