Opryszczka wargowa - objawy, leczenie i zapobieganie nawrotom
Data utworzenia: 2019-03-07
Opryszczka wargowa nie tylko szpeci. Towarzyszy jej swędząca wysypka i ból w okolicach ust, które są pierwszymi objawami opryszczki wargowej, wywołanej przez wirusa HSV1. Można się nią zarazić, choć atakuje zwykle osłabiony organizm. Sama opryszczka nie jest groźna, ale wywołane nią powikłania - już tak, dlatego opryszczkę trzeba leczyć i zapobiegać jej nawrotom.
Opryszczka wargowa to powracający problem wielu osób, bo niemal każdy z nas jest nosicielem wirusa opryszczki. Lekarze szacują, że zakażonych jest ok. 80 proc. ludzi, ale choruje tylko połowa z nich. Nie do końca wiadomo, dlaczego tak się dzieje.
Objawy opryszczki wargowej: od zaczerwienienia do strupka
Opryszczka wargowa potocznie nazywana jest “zimnem”, “skwarką” lub “febrą”. Wywołuje ją wirus Herpes simplex typ 1 - HSV1. Wirus opryszczki typu 2 (HSV2), odpowiedzialny jest za opryszczkę genitalną, nie wywołuje wargowej odmiany choroby. I odwrotnie - opryszczka z ust zwykle nie przenosi się na narządy płciowe, choć zdarza się, że HSV1 wywołuje opryszczkę również w okolicach genitaliów i można zarazić się nim przez seks oralny).
Atakuje głównie skórę oraz błony śluzowe w okolicy ust i dziurek nosa.
• Najpierw skóra jest napięta, potem swędzi i piecze.
• Na wardze pojawia się zaczerwienie, a następnie mała grudka. Wkrótce dochodzi do wysiewu wielu bolesnych pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym.
• Po 6-10 dniach pęcherzyki pękają, tworząc bolesne nadżerki. Ponieważ w płynie surowiczym znajdują się wirusy, możliwość przeniesienia zakażenia (np. do oka, gdy najpierw dotniemy ręką opryszczki, a potem gałki ocznej) i zarażenia innych (np. w czasie pocałunku) jest na tym etapie największa.
• Po mniej więcej tygodniu nadżerki zaczynają wysychać i goić się, tworząc łatwo pękające strupki. Jeśli zostawimy je w spokoju, odpadną bez śladu. Gdy będziemy zdrapywać strupki, może dojść do bakteryjnego zakażenia, co wydłuża czas leczenia i pozostawia blizny.
Zakażenie opryszczką: wirus przenosi się drogą kropelkową
Opryszczka jest zaraźliwa - wystarczy np. pocałunek z osobą, u której pojawiły się pęcherzyki, napicie się herbaty z używanego przez nią kubka czy też zjedzenie czegoś tym samym widelcem. Opryszczka łatwo przenosi się drogą kropelkową.
Gdy raz złapaliśmy opryszczkę, możemy mieć z nią kłopoty do końca życia, bo stajemy się nosicielami chorobotwórczego wirusa. W momencie zarażenia Herpes simplex zagnieżdża się bowiem w naszych komórkach nerwowych i tam, uśpiony, czeka na okazję do ataku. Obudzony wędruje wzdłuż nerwu do skóry czy błony śluzowej, zaczyna się namnażać, powodując stan zapalny i powstanie pęcherzyków.
Ważne
Czy opryszczka wargowa jest groźna?
Opryszczka zwykle nie jest groźna. Może być jednak niebezpieczna, np. gdy wirus zostanie przeniesiony ręką do oka - grozi to utratą wzroku. HSV1 może też "zawędrować" np. do mózgu i wywołać opryszczkowe zapalenie opon mózgowych. Powikłania opryszczki są szczególnie groźne dla kobiet w ciąży. Lepiej więc dmuchać na "zimno" i unikać kontaktu z chorymi.
Leczenie opryszczki wargowej
By osłabić objawy opryszczki, musimy jak najszybciej zastosować preparaty przeciwwirusowe. Jeśli nie mamy pod ręką specjalnych środków, możemy kilkakrotnie posmarować chore miejsce umoczoną w wodzie tabletką polopiryny (działa przeciwzapalnie).
Pomagają także nakładane miejscowo kremy (np. Hascovir, Erazaban, ViruMerz, Vratizolin, Zovirax), płyny do przemywania (np. Sonol) czy sztyfty do smarowania (np. Polvir). Trzeba je stosować co 2 godziny. Jeżeli dochodzi do bakteryjnego nadkażenia opryszczki, lekarz może przepisać maści z antybiotykami.
Opryszczka: jak uniknąć zakażenia wirusem i powikłań?
Opryszczka jest chorobą zakaźną. Zachowując ostrożność, nie narazimy się na powikłania i uchronimy innych przed zakażeniem.
• Myj ręce po dotknięciu pęcherzyków lub nałożeniu leczniczego kremu.
• Unikaj dotykania oczu. Szczególną ostrożność zachowaj przy robieniu makijażu i demakijażu.
• Zanim opryszczka ustąpi, nie całuj innych (zwłaszcza małych dzieci).
• Używaj osobnego ręcznika do twarzy.
• Sztućce, kubki, szklanki myj w gorącej wodzie z detergentem.
• Nie zwilżaj śliną szkieł kontaktowych.
Opryszczka nie tylko na ustach
Wirus Herpes simplex typ 2 - odpowiedzialny jest za tzw. opryszczkę genitalną. Łatwo można się nią zarazić podczas kontaktów seksualnych. Pierwsze objawy pojawiają się 2-7 dni po stosunku z zakażonym partnerem. Są to swędzące pęcherzyki na narządach płciowych, które przeobrażają się w bolesne ranki.
Leczenie - by złagodzić objawy choroby, lekarz przepisuje zwykle lek przeciwwirusowy w doustnych tabletkach i w kremie - do smarowania miejscowego. Niestety, opryszczka narządów płciowych może nawracać, bo i w tym przypadku “uśpiony” wirus tylko czeka na chwilę osłabienia organizmu, by się uaktywnić.
Opryszczka a półpasiec i ospa wietrzna
Zarówno półpasiec, jak i ospa wietrzna są wywoływane przez ten sam wirus - Varicella zoster (należący do tej samej grupy, co wirus opryszczki wargowej i genitalnej). Mimo odmiennego przebiegu tych chorób są one ze sobą wyraźnie powiązane. Może się na przykład zdarzyć, że dziecko, które zetknie się z chorym na półpasiec dorosłym, zapadnie na ospę wietrzną. Dziecko zaś, które przechoruje ospę, uodporni się na nią do końca życia, ale może zachorować na półpaśca. Wirus, który wywołał ospę, lokuje się bowiem w zwojach nerwowych i w połączeniach neuronów ośrodkowego układu nerwowego. Tam przez całe lata może czyhać na moment osłabienia odporności organizmu, by zaatakować.
